Zeytin çekirdeğinden çevreye duyarlı enerji üretimi
Hatay’ın enerji sektöründe tanınan ailelerinden olan Mehmet Güzelmansur ürettiği çevreye duyarlı yakıtla dikkât çekiyor. Zeytin çekirdeklerinden ürettiği kömürün ithal kömüre yakın bir enerji ürettiğini ifade eden Güzeimahsur.İthal kömürden yüzde 40 daha ucuz olan yakıtımız çevreye zararlı gaz sayınımı yapmıyor dedi.
Enerji fiyatlannm kıskacındaki sanayici yeni metodar bulmak için çalışıyor. Türkiye’de en çok patent alınan sektörün enerji olması tüm buluşların ihtiyaçtan doğduğu gerçeğinin en güzel örneği. Artan maliyetler karşısında alternatif enerji kaynakları arayışı içerisine giren sanayicilerden biri olan Hataylı işadamı Mehmet Güzelmansur, zeytin çekirdeğinde ürettiği organik kömürü bölgede kömürle çalışan şirketlere satıyor. Antakya’da 1960’lı yıllardan bu yana enerji sektöründe olan bir ailenin çocuğu olan Güzelmansur, 1990’lı yıllarda fueloil ile çalışan fabrikaların daha ucuz kaynak arayışı nedeniyle ithal kömürü tercih ediyor. Ancak yine o tarihlerde kömürün fabrikalarda yarattığı kirliliğin büyük sorun haline geldiğini görerek farldı açılımlara yöneliyor. Bu yönelme kendisini ilginç ve başarılı bir girişyim öyküsüne imza atmaya kadar götürüyor.
Dönüşüme ihtiyaç yok
2000’li yılların başından bu yana artan enerji maliyetlerinin ve çevre hassasiyetinin yöresindeki tüm sanayicileri ucuz enerji arayışına ittiğini vurgulayan Güzelmansur, kendisinin zaman içerisinde zeytin çekirdeğine ilgi duyduğunu kaydediyor.
Antakya’da zeytin üretiminin oldukça fazla olduğunu ve zeytinyağı yapımında ortaya çıkan atıkların imha edilmesinde büyük sorun yaşandığım söyleyerek, girişimleri ile ilgili şu bilgileri verdi:
“100’e yakın zeytinyağı fabrikasının yer aldığı bölgemizde büyük oranda atık çıkıyordu. Bu ürünün kalorisinin yüksek olduğu zaten biliniyor. Fabrikalardan çıkan bu atığın adı pirina. Özel olarak projelendirilmiş yakma sistemlerine sahip tesislerde ya da mevcut sistemlerin yakıt besleme ve yanma havası beslemeleri uygun hale getirilen tesislerde yakıldığında temiz enerji üretimi sağlayan bir yakıt. Günümüzde prina ekstraksiyon fabrikalarında, zeytinyağı fabrikalarındaki sıcak su kazanlarında, tesislerin sistemi için gerekli sıcak su ve buhar imalinde, kireç ocaklarında, merkezi kalorifer sistemlerinde ve sanayi kuruluşlarında, kızgın yağ kazanlannda yakıt olarak kullanılıyor. Fakat yakıtının toz halinde olması nedeniyle uçuculuğu çok yüksek ve verimi düşüktü.”
Güzelmansur, yaptıklan Ar-Ge çalışmaları sayesinde toz halden preslenmiş bloklara dönüştürdükleri ürünün kömür kullanan tesislerde herhangi bir dönüşüme ihtiyaç duyulmadan kullanılabildiğini ifade ediyor.
Yatırım için arayışta
Türkiye’de çıkarılan kömürün sanayici için yeterli olmadığının altını çizen Mehmet Güzelmansur, dünya genelinde artış yaşanan enerji tüketimin çevreyi olumsuz etkilemesi nedeniyle büyük şirketlerin daha az karbon ayak izi bırakmak için çabala-dıklannı aktanyor. 2007’den bu yana Ar-Ge ile ürünü istediği noktaya getirmeyi başardıklannı belirten Güzelmansur, bölgedeki atıkların değerlendirilmesiyle hem çiftçilere ek gelir sağladık-lannı söylüyor. Pirinanın sanayiden sonra konutlarda kullanımını yaygınlaştırmak için çalışmalar yaptıklarını ve olumlu tepkiler aldıklarını kaydeden Mehmet Güzelmansur, şöyle konuştu:
“Kalori değeri ve fiyatının odun ve petrol ürünleri fiyatlan-mn çok altında bulunması nedeniyle konutlarda da yakıt olarak kullanımının ülke ekonomisine getireceği faydalar açık. Ancak nakliyenin pahalı olması ve maliyetleri yükseltmesi nedeniyle şimdilik bölge illeri dışına yönelemiyoruz. Planladığımız yatırımlarımızı tamamladıktan sonra zeytinciliğin geliştiği bölgelerde yeni tesisler kurarak prina yakıtıyla ilgili açılımımızı ülke geneline yayacağız.”
Maliyeti çok düşük
Kapasitesi henüz 40 ton civarında olan tesisin kurulması ve makinelerin geliştirilmesi için 400 bin TL Ar-Ge harcaması yaptıklarını ifade eden Güzelmansur, talebe yetişemediklerini ve yıl içerisinde kapasiteyi üç kat artıracaklarını söylüyor. Osmaniye ve Antakya’da var olan zeytin atığını değerlendiren Güzelmansur, Gemlik ve Ayvalık bölgesinde yatırım için yer aradıklarım ifade ediyor. “Zeytin çiftçisi çöpten para kazanıyor” diyen Güzelmansur, “Bölgede sanayici ithal kömür kullanıyor. Bu da dövizimizin yurtdışına gitmesine neden oluyor. Türkiye’nin cari açığının üzerindeki en büyük yük olan enerji giderlerine küçük de olsa bir faydamız oluyor” şeklinde konuşuyor.
Güzelmansur, ürünün ithal kömürle karşılaştırmasını ise şöyle yapıyor: “1 ton kömür 270 dolar. Bu da 480 TL civarında. Nakliye maliyetleri eklendiğinde 1 ton ithal kömürün şirketlere maliyeti beraber 500 TL civarında. Kilogramda 6 bin 500 kalori veren kömüre karşılık zeytin kömürünün kilogramından 4 bin 500 kalori elde ediliyor. Zeytinden elde edilen kömürün ton fiyatıysa 370 TL. Hem fiyat avantajı sağlıyor hem çevreyi kirletmiyor. Aynca çiftçiler için ek gelir oluyor.”
“Karbon salımmı sıfıra düşer” Zeytin çekirdeğinin kömüre dönüştürülmesinin avantajı nedir?
Güzelmansur: Zeytinyağı üretiminde dünyanın önde gelen ülkeleri olan Yunanistan, İtalya ve ispanya bu sistemi kullanıyor. Özellikle İtalya’da zeytinyağı fabrikaları kendi atıklarını kullanarak enerji maliyetlerini yüzde 80’e yakın tasarruf ediyor. Zeytin kömürü yani peletler genelde 15 kilogram, 25 kilogram, 1 ton ve dökme pelet olarak satılıyor. 1 kilogram pelet yaklaşık 4 bin 500-5 bin kalori değerinde. Yani yaklaşık 5 kilovat enerji üretebilir. Diğer bir değişle 1 ton pelet 450-500 litre fuel oil değerinde denk gelir. Bu kalori değerleri ülkemizde üretilen peletlerde biraz daha düşüktür. Fuel oil fiyatları bölgesel olarak değişiklik gösterse de zeytin kömürü yani pelet, ortalama olarak yüzde 50 daha avantaj sağlar. Karbon salımı organik yakıt kullanan şirketlerin en büyük sorunu. Bu sorunun bilinen en büyük dezavantajıysa çevre kirliği. Ancak şirketler baca gazını düşürmek için her yıl ciddi oranda filtre yatırımı yapıyor. Kömür kullanan tesislerde zeytin kömürü kullanılması durumunda karbon salımı sıfıra düşer.
Kaynak: Fikir Avcısı
