1.5 Milyon Esnafa Taksit İmkanı Geliyor
Sosyal güvenlik ve çalışma hayatına yönelik düzenlemelerin yer alacağı yeni torba yasa ile 4-b kapsamında prim borcu olan 1.5 milyon esnafın da ya sigortalılık süreleri silinecek ya da taksitlendirilecek.
ANKARA - Sosyal güvenlik alanında torba yasaya girecek düzenlemelerin detayları belli oluyor. Buna göre genel sağlık sigortası kapsamında, hiç gelir testi yaptırmayanlara yönelik faiz ve cezaların kaldırılmasını içeren bir af uygulanacak. Esnafların oluşturduğu 4-b kapsamındaki (eski Bağ-Kur) sigorta prim borcu olanlara yönelik olarak da ödeyemedikleri borçlarına karşılık gelecek sigortalılık süresinin silindiği veya talep edenlerin borçlarının taksitlendirildiği bir af kapsamı oluşturuldu.
En geç şubatın ilk haftasında TBMM’ye sunulması planlanan ve ağırlığını sosyal güvenlik düzenlemeleri ile çalışma hayatına yönelik düzenlemeler olması öngörülen torba yasaya girecek af maddeleri netleşiyor. Hazırlanan düzenlemeyle, borçlu 4-b sigorta kapsamındaki sigortalılar ile genel sağlık sigortasında hiç gelir testi yaptırmayanlar için tahsilat amacıyla borçlara kısmi af getirilecek. SGK’ya 4-b maddesine göre sigortalı olanlardan yaklaşık 1.5 milyon kişinin borçlu olduğu belirtildi. Bu kişilerin borçlarını ödemelerini kolaylaştırmak amacıyla, özellikle emekliliği yaklaşanların yararlanabileceği bir af tasarlandı. Buna göre, getirilecek düzenleme kapsamında borcu olanlara 36 aylık taksit imkanı ile “sigortalılık süresini sildirerek borçlarını ödeme imkanı” sağlanacak. Ağırlığını esnafların oluşturduğu 4-b kapsamındaki sigortalılar, borçlu oldukları dönemi sigortalı olmamış gibi sildirecekler. Emekliliği yaklaşan kişiler için ise bu imkan avantaj doğurabilecek. Örneğin iki yıl borcu olan bir kişi, eğer emekliliğine bir yıl kalmışsa, bir yılın ödemesini yapıp, kalan bir yılın hizmet süresini sildirerek, bir yıl karşılığı prim yatırarak emekli olabilecek. Verilen imkan dahilinde sigortalılık süresini sildiren esnaflar ileride bu süreyi borçlanma imkanına sahip olacak. Borçlanma prosedürü çerçevesinde para yatırarak sildirdiği süreyi tekrar kazanabilecek.
Taslakta, 4-b sigortalılık süresinin silinmesinin emekliliğe etkisine ilişkin de düzenleme yapılacak. Mevcut uygulamada, çalışanın son 7 yıl içinde hangi kategoride daha fazla prim yatırıldıysa (4-a çalışan ve 4-b’li esnaf-işyeri sahibi) o kategoride emeklilik bağlanıyor. Düzenleme sonrasında 4-b’li hizmet süresini borcuna karşılık sildiren bir kişinin 4-a’lı hizmet süresi daha uzun hale geçerse, o kişi 4-a’lı olarak emekli olabilecek.
Hazırlanan düzenlemede, sayıları 3 milyonu aşan, Genel Sağlık Sigortası kapsamında hiç gelir testi yaptırmayan kişilere yönelik olarak da faiz-ceza affı bulunuyor. Buna göre, bu kapsamdaki kişiler gelir testine girmek ve başvurmak şartıyla geçmiş dönemde adlarına oluşan GSS prim borçlarının faiz ve cezalarını ödemeden sadece asıl prim borcunu 12 taksitte ödeyerek GSS kapsamında ceza ve faizden kurtulmuş olacak.
Taslakta, işe iade davasını kazanan ancak, işsiz olduğu dönemde işsizlik sigortası ödemesi alan kişiler lehine de düzenleme yapılacak.
SGK yüzlerce emeklilik davasından kurtulmuş oldu
Sosyal Güvenlik Müşaviri Mustafa Baştaş, tasarıda en kritik değişikliğin 4/b mükelleflerine emekliliğe hak kazandıracak kadar borç ödeme imkanı verilmesi olduğunu söyledi. SGK’ya bu konuda yüzlerce dava açıldığını söyleyen Baştaş, “Varsayalım 8 yıllık prim borcunuz var. Emekli olabilmek için bu borcun tamamını ödemeniz, ödeyemezseniz de bu sürenin tamamını iptal ettirmeniz gerekiyordu. Şimdi ise diyelim ki 8 yıl içinden 2 yılın borcunu kapatmak emekli olmanıza yeterli oluyor, o halde 2 yılı ödeyip 6 yıllık borcu sildirebileceksiniz. Böylece vatandaşın dava açmasına gerek kalmayacak ” diye konuştu.
GSS’de rahatlama gelecek ama sorun çözülmeyecek
Genel Sağlık Sigortası’nda biriken borçlara getirilen faiz ve ceza indirimin faydalı ancak yetersiz olduğunu belirten Sosyal Güvenlik Müşaviri Ahmet Ağar, “GSS’de düzenleme baştan yanlış yapıldı. 18 yaşını geçenlere artık reşitsiniz, sigorta primi ödeyin denildi ancak hesaplamada anne babalarının gelirleri de hesaba katıldı. Bu durum büyük bir çelişki. Çoğu kişi testi yaptırmayınca 3 asgari ücret üzerinden hesaplama yapılarak bu insanlar prim borcu çıkarıldı ancak, tahsilat yapılamadı. SGK ya bu insanları icraya verecekti ya da borçtan vazgeçilecekti. Bu Af seçim öncesi rahatlama getirecek ama sorunu çözmeyecek” dedi.
Kaynak: DÜNYA