SGK “Eski Kızlar” “Yeni Kızlar” ayrımında millet lehine düşünmek zorunda kaldı
SGK, 1.10.1990 günü ve sonrasında doğmuş kızları değil, 1.10.2008 den sonra doğan kızları “yeni kızlar” kabul edip, millet lehine uygulama yapıyor…
1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile çocuklarımıza kız-erkek ayrımı olmadan 18 yaşına (okuyorlarsa 25’e) kadar sağlık yardımı verebiliyorduk. Bu arada 1 Ekim 2008 günü ve öncesinde bizim üzerimizden sağlık yardımı alan kızlarımızın durumlarında değişiklik oluncaya kadar bizden sağlık yardımı alabileceklerdi. Şimdi Torba Kanun ile eski kızları kurtardık, yeni kızlar ise ceplerinden prim ödeyerek sağlık yardımı alabilecekler.
Ali Bey, ben SGK’da çalışan bir memurum. Çevremden aldığım bir soruyu SGK’daki arkadaşlara ve yetkili kişilere sordum.Kesin ve net bir cevap alamadım. Bir de size sormak istiyorum. İlk defa 01.10.2008 sonrasında bakmakla yükümlü olunan kız çocuğu bu tarihten sonra babası üzerinden sağlık yardımı almaya başlamışsa gelir testine başvurmalı mı?
(Yani kızın babasının ilk defa 1997’de sadece isteğe bağlı 36 gün Bağ-Kur’luluğu var. 2009 Kasım’ında Tarım Bağ-Kur’luluğu başlıyor ve halen devam ediyor. 01.10.2008 sonrası Tarım Bağ-Kur’lu olduğu için kızı da bu tarihten sonra babası üzerinden sağlık yardımı alıyor.)
SGK’daki serviste görevli arkadaşlar başvurmalı diyorlar. İşin ilginci SYDV’daki arkadaşlarında kesin bilgisi yok. Ben sorunca haberleri oldu. Bizim sitede 50 soruda yeşil kart başlıklı yazıda şöyle bir ibare var. (Madde:6/2) 1/10/2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalanan kız çocukları ise 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren de sağlık yardımlarından, daha önce olduğu gibi sigortalı veya evli olmadığı sürece yaş şartı aranmaksızın faydalandırılacaktır. “10/2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi” ifadesinin tersi “10/2008 sonrası bakmakla yükümlü olunan kişi” değil midir?
İsmi Saklı
Sayın okurum, ben kızları eski yeni diye ayırdım ki halk kolayca anlayabilsin diye ama yasa ile SGK’nın uygulaması farklı. Yorum farkı var ve bu fark millet lehine olduğu için de pek sesimi çıkarmıyorum. Bahsettiğiniz kız SGK uygulaması gereğince 1 Ekim 2008 öncesi doğduğundan şimdi de babası üzerinden sağlık yardımı alabilir, gelir testine girmesine gerek yok. Yasaya göre ise gelir testine girmeliydi ama madem SGK böyle (nasıl olmuşsa) millet lehine yorum getirmiş ve uyguluyor diyecek bir şey yok.
***YORUM FARKININ SEBEBİ
Bu yorum farkının sebebi yasanın yürürlüğe giriş tarihi (1.10.2008) ile zorunlu GSS’nin yürürlük tarihinin (1.1.2012) farklı olmasından kaynaklanıyor ve SGK’nın yetkilileri de doğru yorumlayamıyor. Yani, 1.10.2008 günü yeni kız (1.10.1990 sonrası doğumlu) olduğu halde babası üzerinden yararlanmayan ama 2009 yılında babası üzerinden yararlanan kızı sonra 1.1.2012 günü sistemden atamadıkları için ne yapacaklarını bilemediler.
***İşe giren, evlenen kızlar kurtuldu
1 Ekim 2008 günü ve öncesine ana-babası üzerinden sağlık yardımı alan kızlar ise yaşları kaç olursa olsun, evlenmedikleri veya işe girmedikleri sürece ölünceye kadar ana babaları üzerinden prim ödemeden sağlık yardımı alabiliyorlardı. Ancak, bir gün dahi olsa işe girip çıksalar, evlenip sonra boşanıp baba evine gelseler ana-baba üzerinden sağlık yardımı hakkı olmuyordu.
Kamuoyundan gelen yoğun baskılar sonrasında, TBMM’de kabul gören 6111 sayılı Torba Kanun sonrasına 5510 sayılı Kanun’un geçici 12 inci maddesinde şöyle bir değişiklik yapıldı.
“Ancak durumlarında değişiklik olduğunda sağlık hizmetlerinden yararlanma koşulları bu Kanun hükümlerine göre yeniden belirlenir” cümlesinden sonra gelmek üzere “Kız çocuklarının durum değişikliklerinin ortadan kalkması halinde, bu kişiler tekrar ilgili kanunlarına göre bakmakla yükümlü olunan kişi sayılır.” cümlesi eklenmiştir.
Yeni duruma göre; 1 Ekim 2008 günü ana-babası üzerinden sağlık yardımı alan kız çocukları bundan sonra işe girip çıksalar, evlenip boşanıp tekrar baba evine dönseler bile eski kanunlardan yararlanıp, ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alabilecekler.
***1 Ekim 2008 günü sağlık yardımı verilmeyen çocukların durumu kötü
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu’nun yürürlüğe girdiği gün olan 1 Ekim 2008 günü, ana-babası üzerinden sağlık yardımı alamayan kız ve erkek çocuklarımız ise 18 yaşından sonra, kendi ceplerinden sağlık yardımı almak zorundaydılar. Yani, 1 Ekim 1990 günü ve sonrasında doğmuş kızlar kabul edilmeliydi ama SGK şu anki uygulaması ile 1 Ekim 2008 günü ve sonrasında doğmuş kızları yeni kız kabul edip, sağlık yardımı veriyor.
Erkek veya kız farketmez 18 yaşından büyük çocukların durumu ise şayet okumuyorlarsa ailenin geliri dikkate alınarak GSS primi alınarak sağlık yardımı veriliyor. Yani, çocuklarımız, 18 yaşını ikmal ettikleri andan itibaren artık birey sayılacaklar ve ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alamayacaklar ve ailenin gelir durumuna göre GSS primi ödenerek sağlık yardımı alabilecekler. Prim ödenmiyorsa sağlık yardımı alamayacaklar. Bu arada 1 Ocak 2012 gününe kadar isteyen GSS primi ödüyor isteyen ödemiyordu ama bu tarihten itibaren istese de istemese de tüm herkes GSS primi ödeme mükellefi oldu.
***Yetim aylığı hakkı ayrı, sağlık yardımı ayrıdır
Bu arada bir çokları konuyu karıştırdığı için dikkat çekelim. Yukarıda açıklananlar ana-babası
daha doğrusu üzerinden sağlık yardımı alacağı ana-babası sağ olanlar için geçerlidir. Ana veya babası ölüp de kendilerine yetim aylığı bağlananlar bu aylıkları aldıkları sürece sağlık yardımı da alırlar. Ana veya babası sağ olup da 18 (veya okuyorsa 25) yaşından sonra sağlık yardımı alamayanların, ana-babalarının vefatıyla kendilerine yetim aylığı bağlanmışsa (ki evli olmamak, çalışmamak, emekli olmamak şartıyla yetim aylığı verilir) kendilerine yetim aylığı ile birlikte sağlık yardımı da verilir.
Ali TEZEL- Gazete Habertürk