Yüksek emekli maaşı-II
Bundan önceki yazımızda henüz emekliliğini hak etmemiş durumda olan okurumuz Ahmet Çalışkan'ın, ileride daha yüksek emekli maaşı alabilmesi için izleyeceği yol haritasını belirlemeye başlamıştık. 1967 doğumlu olan okurumuzun sigortalı başlangıç tarihi 01/11/1987 olup halen 5 bin 300 günü mevcut. 50 yaşını doldurduğunda muhtemelen 7 bin 740 günle emekli olacak. Kazançlarının hangi seviyelerden yatırıldığını da bilmiyorduk. Okurumuz emekli olurken maaşı üç ayrı sistemden ayrı ayrı ve kısmi olarak hesaplanıp kısmi maaşların toplamını alacaktı. Bu dönemlerin ilki 2000 öncesine ait olup biz o sistemi aylık bağlama oranına kadar açıklamıştık. Geçmişte özel sektör çalışanlarının çok büyük kısmında gerçek ücretleri daha yüksek olsa dahi bildirimleri asgari ücretten yapılmaktaydı. Bu nedenle asgari ücretten bildirimin yapıldığını varsayarak okurumuz için de aylık hesabında 12. derece birinci basamağa denk düşen 9 bin 475 gösterge tutarını o dönemdeki geçerli memur maaş katsayısı olan 12.000 ile çarpmak suretiyle aylığa esas kazanç tutarının 113.70-TL olduğunu bulmuştuk. Şimdi bu uygulanacak aylık bağlama oranını belirleyelim.
PRİM ÖDEMELERİ
2000 öncesi emekli aylığı hesaplamalarında aylık bağlama oranlarıyla ilgili ana kural; normal göstergeden emekli olanlarda 5 bin gün prim ödemesine yüzde 60 aylık bağlama oranının uygulanması. Üst gösterge tablosunda ise bu oran kademeli olarak düşmekte. Örneğin üst gösterge tablosunun en yüksek derece ve kademesinde asgari oran yüzde 50. Bu ise bize 2000 öncesinde yüksekten prim ödeyenlerin daha düşük aylık bağlama oranı ile cezalandırıldıklarını gösteriyor. Temel aylık bağlama oranlarına 5 bin günden fazla olan her 240 gün için ve kadın sigortalılarda 50 yaş, erkeklerde de 55 yaşından sonraki her bir yaş için yüzde 1 oranında artış yapılmakta. Örneğin okurumuz 7 bin 740 günden emekli olacağından, fazlalık 2 bin 740 günün 2 bin 640 günlük kısmı için, aylık bağlama oranına yüzde 11 oranında ilave yapılacak. Normal gösterge tablosu dikkate alındığında aylık bağlama oranı yüzde 71 olacak. Yukarıda varsaydığımız 113.70-TL aylık kazanç yüzde 71 aylık bağlama oranıyla çarpıldığında 80.73-TL aylık hesaplanır. Bu tutar güncelleme katsayılarıyla güncellendiğinde 863.81-TL'sine denk gelmektedir. Okurumuzun toplam sigortalılık süresinin yüzde 20.9'luk kısmı 2000 öncesine denk geldiği için, bu dönemin kısmi aylık payı da 180.53-TL. olacaktır.
İkinci aşama 01.01.2000-30.09.2008 devresi kısmi aylığın hesaplanmasında. Bu dönemde gösterge tablosu söz konusu değil. Onun yerine 2000-2008 devresi ortalama yıllık kazanç tespiti önem kazanmakta. Prim ödenen yılların kazançlarının toplamı prim ödenen yıl sayısına bölünerek bu dönemim ortalama yıllık kazancı bulunacak. Doğal olarak örneğin 2000 ya da 2001 yılındaki kazançların nominal değerleri, bugün için enflasyonla değer kaybetmiştir. Bu kazançların ortalamaya doğrudan alınması ortalama yıllık kazancı düşürecektir. İşte bunu telefi etmek için söz konusu yılların kazançları önce o yılın TÜFE oranıyla daha sonra da gelişme hızıyla çarpılarak artırılacaktır. Buna kısaca ortak çarpan demekteyiz. Okurumuz bize kazançlarını göndermediği için kazançlarını güncelmememiz mümkün olmadı. Fakat bu işi kendisi de yapabilir. Örneğin SGK'dan veya e-devlet sisteminden alacağı bir sigortalı hizmet cetvelindeki kazançlarını güncelleyip yıllık kazanç ortalamasını bulabilir. Bunun için 2000-2008 devresi çarpan oranlarına ihtiyacı var. Bunu da biz verelim... Yıllar itibariyle ortak çarpan oranları sırasıyla 2000 yılında 5.356-2001 yılında 3.178-2002 yılında 2.273-2003 yılında 1.814-2004 yılında 1.524-2005 yılında 1.317.2006 yılında 1.132 ve 2007 yılında ise 1.000'dir. İşte 2000-2007 yılları kazançlarının bu çarpan oranlarıyla artırılarak güncellenmesi mümkün. Hemen ekleyelim bu dönemle ilgili temel sorun, çarpan oranını belirleyen TÜFE ve gelişme hızı oranlarının piyasadaki gerçek enflasyon oranlarının altında kalmasıdır.
ESKİ SİSTEM
Bundan sonraki aşama bu dönemim aylık bağlama oranının tespitine gelmekte. Bu devrenin aylık bağlama oranında da bir asgari oran var. Bu oran toplam prim gün sayısının ilk 3 bin 600 günlük kısmı için yüzde 35'dir. Bu orana ilk 3 bin 600 günden sonraki 5 bin 400 günde her 360 gün için yüzde 2 ilave yapılır. Bu da 9 bine güne denk gelmekte. 9 bin günden sonra her 360 güne yüzde 1.5 artış söz konusu. Okurlarımızın dikkatini çekmiştir. Aylık bağlama oranlarındaki değişiklik de sigortalılar aleyhine. Çünkü örneğin 5 bin 40 günden emekli olan bir sigortalının önceden yüzde 60 olan aylık bağlama oranı yüzde 43'e düşmekte. Okurumuzun da eski sistemde yüzde 71 olan aylık bağlama oranı 2000-2008 devresi için yüzde 57 olarak işlem görecek. İşte okurumuz, verdiğimiz çarpan oranlarıyla 2000-2007 yılları kazançlarını güncelleyerek bulacağı yıllık ortalama kazancına önce yüzde 57 aylık bağlama oranını uygulayarak bu dönemin tam aylığını, sonra da yüzde 40.7 olan toplam hizmet süresi içinde bu döneme denk gelen sürenin yüzdesini uygulayarak bu dönem kısmi aylığını hesaplayabilir.
Celal Kapan - Yeni Asır
AŞAĞIDAKİ KONU BAŞLIKLARI İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:
- Yaş şartı aranmadan nasıl emekli olabilirsiniz?
- En erken hangi sosyal güvenlik Kurumundan nasıl emekli olacağınızı öğrenmek ister misiniz?
- Emeklilik tarihine 1 yıldan az süre kalanların dikkatine!
- Erken emekli olmak için vergi indirim hakkı almak şart mıdır?
- Askerlik Borçlanmasıyla Erken Emeklilik Durumu
- Erken emeklilikten yararlanabilir miyim?
- Yüzde 36 iş görmezlik raporuyla erken emekli olma şansı var mı?
- Vergi indirimiyle engelli hakkıyla emekli olanların maaşı nasıl hesaplanıyor?
- %40 oranının altındaki raporların emeklilikte bir faydası var mı?
- Üçüncü dereceden engelli olarak yaşa bağlı olmadan emeklilik
- Engelli raporuyla erken emeklilikte rapor alınan tarihin önemi
- Doğum borçlanması yaparak erken emekli olabilir miyim?
- 4 aylık askerlik borçlanmasıyla 1 yıl erken emeklilik
- En kısa sürede nasıl emekli olabilirim?
- Vergi indirimi alıp erken emekli olabilir miyim?
- Askerlik borçlanmasıyla 3 yıl erken emekli olmak mümkün mü?
- Eksik prim günlerini borçlanarak emekli olunabilir mi?
- Çıraklık sigorta girişi emeklilikte SSK başlangıcı olarak sayılır mı?
- Prim gün sayımı doldurmak için doğum borçlanması yapabilir miyim?
- Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiye'den emeklilik hakkında önemli ayrıntı
- Kimlerin 5 yıllık Bağ-Kur prim borçları silinecek?
- Bağ-kur prim borcu ödenmeden emekli aylığı bağlanır mı?
- SGDP destek primi affından benim yararlanmam mümkün mü?
- Bağ-Kur hizmetlerim SSK emekli maaşıma yansır mı?
- SGK 2 milyon kişiyi neden uyardı?
- 9000 günden 50 yaşında emeklilik
- Eksik günleri borçlanarak hemen emekli olmak mümkün mü?
- İntibak farkı için dava açalım mı?
- Emeklilik yaşında çok önemli ayrıntı
- Emekli olma şansım var mı?
- Emeklilik şartlarınızı neler değiştirebilir?
- Emeklilik yaşı yükseltilecek mi?
- Avrupalı Türkler ücretsiz sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabilir?
- 2013 yılında sigortalı olanlar en erken nasıl emekli olabilir?
- Emsalleri 900 TL emekli maaşı alırken anneme neden 630 TL aylık bağlandı?
- 2000 yılından sonra emekli olanlara neden intibak zammı verilmedi?
- Öğrencinin GSS primini kim ödeyecek?
- Emeklilik başvurusu ne zaman yapılmalıdır?
- Geriye dönük SSK primi ödeme imkanı var mı?
- Bayanların emeklilik yaşı ve prim gün sayısı nedir?
- Yıllık İzin Hesaplama Tablosu
- 10 Soruda Yıllık İzin Uygulaması
- Yıllık izin haklarım yandı mı?
- Yıllık iznin ücreti nasıl ödenir?
- Pazar günleri yıllık izin hakkına ilave edilir mi?
- Yıllık izinde SSK primleri ödenir mi?
- Memurun Yıllık İzin Hesabında Özellikli Durumlar Nelerdir?
- İş Kanuna Göre Yıllık Ücretli İzin Uygulanması
- Cumartesi günü yıllık ücretli izinlerde izin süresine eklenir mi?
- Hangi Mevsimlik İşçinin Yıllık İzin Hakkı Vardır?
- Emeklilik sonrası çalışmada yıllık izin nasıl hesaplanır?
- İşten ayrılırken hak edilen yıllık izinler ne olur?
- Yıllık izin için yol izni hakkı var mı?
- Tatil günleri yıllık izinden sayılır mı?
- Diğer izinler yıllık izne mahsup edilir mi?
- Yıllık izin günleri bölünebilir mi?
- Yıllık ücretli izin süresi nasıl hesaplanır?
- Aynı işyerinde yeniden çalışmaya başlarsanız izniniz nasıl hesaplanır?
- Yıllık izin kullandırılmayan işçinin yasal hakları nelerdir?
- 14 günlük yıllık izni olana işveren 7 gün izin yaptırmışsa kalan 7 günün parası alınır mı?
- Bedava SGK askerlik borçlanması kanunu çıktı mı?
- Askerlik Borçlanmasıyla Nasıl Emeklilik Yaşı Aşağıya çekilir?
- 12 ay taksitle askerlik borçlanması yapmak mümkün mü?
- Askerlik borçlanması SSK ilk işe giriş tarihimi ne kadar geri çeker?
- 2 aylık askerlik borçlanmasıyla 1 yıl erken emeklilik
- Askerlik borçlanmasıyla kimler 3 yıl erken emekli olabilir?
- Askerliğimi borçlanarak 3600 günle emekli olabilir miyim?
- Askerlik borçlarını yatırırsam primden mi yoksa günden mi sayılıyor?
- Askerlik borçlanmasıyla hangi tarihte ve kaç yaşında emekli olabilirim?
- 20 ay askerlik yaptım borçlanır ödersem ne zaman emekli olabilirim?
- Askerlik borçlanması kimlerin emekli olma şartlarını değiştirmiyor?
- Emeklilik tarihine 1 yıldan az süre kalanların dikkatine!
- Askerliğimi satın alıp mı emekli olayım yoksa yaştan mı emekli olayım?
- Askerde SSK primi ödenenler borçlanma başvurusu yaparsa ne olur?
- Askerlik borçlanmasıyla 20 ay erken emeklilik
- Askerlik borçlanmasını devlet ödeyecekmiş bu kanun ne zaman çıkacak?
- Ödediğim askerlik borçlanması günlerini SSK dökümünde hemen görmek için ne yapmalıyım?
- En erken hangi sosyal güvenlik Kurumundan nasıl emekli olacağınızı öğrenmek ister misiniz?
- Askerlik borçlanması olarak ödediğim tutarı ödenmemiş SGK prim borçlarıma saydırabilir miyim?
- Her askerlik borçlanması emekliliği etkiler mi?
- Herkes için SGK Emeklilik Tabloları
- Emeklilik için emsal yargı kararı
- SSK ve Bağ-kur Hizmet Birleştirme İşlemleri
- Askerlik Borçlanmasıyla Erken Emeklilik
- Emeklilik Başvuru ve Danışmanlık Hizmetleri
- Emekli aylığı çalıştıkça neden düşüyor?
- En düşük emekli maaşım ne kadar olur?
- Emeklilik yaşı kanunlarında bir değişiklik olacak mı?
- Eksik SGK prim günlerini borçlanarak emekli olmak mümkün mü?
- 10.000 iş gününü doldurdum emekli aylığım yüksek olur mu?
- Çıraklık sigorta girişi emeklilikte SSK başlangıcı olarak sayılır mı?
- Prim gün sayımı doldurmak için doğum borçlanması yapabilir miyim?
- Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiye'den emeklilik hakkında önemli ayrıntı
- En erken hangi sosyal güvenlik Kurumundan nasıl emekli olacağınızı öğrenmek ister misiniz?
- Engelli hakkıyla emeklilik ile malulen emeklilik arasında ne fark var?
- 1.250 TL emekli maaşı alıyorum aylığım normal mi?
- Kademeli yaşa girmeden 3600 günle kimler emekli olabilir?
- Emeklilik için 1800 günü mü yoksa 3600 günü mü doldurmam gerekiyor?
- Yeni sigortalı olanlar en erken nereden emekli olabilir?
- Emeklilik yaşı hesabında en çok karıştırılan meselenin cevabı
- Emeklilik yaşı değişecek mi?
- En erken nasıl emekli olabilirim?
- Emekli aylığım kaç günde bağlanır?
- Vergi indirimi alıp emekli olabilir miyim?
- Emeklilik için emsal yargı kararı
- Emekli olmanın kolay bir yolu yok mu?
- Bağ-Kur prim borçlarının silindiği doğru mu?
- En düşük emekli aylığı kaç TL?
- Eksik prim günlerini borçlanarak emekli olunabilir mi?
- Yaşı küçültmek emekliliğe etki eder mi?
- SSK’ya geçsem daha erken emekli olabilir miyim?
- 2000 yılında işe girenler nasıl 3 yıl erken emekli olabilir?
- Çıraklık sigorta girişi emeklilikte SSK başlangıcı olarak sayılır mı?
- Prim gün sayımı doldurmak için doğum borçlanması yapabilir miyim?
- Emeklilik tarihine 1 yıldan az süre kalanların dikkatine!
- En erken nereden ve nasıl emekli olacağınızı öğrenmek ister misiniz?
- Engelli hakkıyla emeklilik ile malulen emeklilik arasında ne fark var?
- Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiye'den emeklilik hakkında önemli ayrıntı
- Emeklilik yaşını yükselten bir yasa çıkarsa primini doldurup yaşını bekleyenler de etkilenir mi?
- Erken Emeklilik İçin Askerlik yapılan Sürenin Kaç ayını veya gününü borçlanmak yeterlidir?
- 18 yaşın üzerindeki çocukların GSS durumu ne olacaktır?
- Gelir testi sonucunda kimler GSS primi ödemez?
- İhbar tazminatında püf noktalar
- Tazminat alma hakkım var mıdır?
- Ne kadar tazminat alırım?
- İstifa edenin kıdem tazminatı yanar mı?
- Kıdem tazminatını alabilir miyim?
- Kıdem tazminatında 18 yaş sorunu nedir?
- Kendi isteğimle işten ayrılsam tazminat alabilir miyim?
- Kıdem tazminatını devlet mi yoksa işveren mi ödüyor?
- Çalışan emekliler kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?
- İşten sebepsiz yere atıldım işverenden alacağım haklarım nelerdir?
- 15 yıl 3600 gün prim şartı ile kıdem tazminatına hak kazanacağım tarih nedir?
