Vergi reformu nasıl olmalı? - Artan oranlı tarife nasıl olmalı? - Dr. Resul KURT yazdı!

Vergide reformu nasıl olmalı?

Bir süredir maliye bürokratlarının üzerinde çalıştığı gelir vergisi taslağı nihayet tamamlandı ve sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın görüşlerine sunuldu. 

Elli üç yıldır yürürlükte olan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuz artık günümüz iş ve çalışma koşullarına uymuyor, özellikle yasada istisna ve muafiyetler nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Çeşitli nedenlerle bazı mükellefler ve bazı vergi konuları vergi dışı bırakılmıştır. Bu haller; muafiyet, istisna ve indirim gibi çeşitli deyimlerle adlandırılmaktadır. Muafiyet, aslında vergi yükümlüsü olması gereken bir gerçek veya tüzel kişinin, kanunun açık hükmüne uyularak vergi dışı bırakılmasıdır. İstisna ise, aslında vergiye tabi olması gereken bir vergi konusunun yine kanunun açık hükmü uyarınca vergilendirilmemesi halidir. Görüldüğü gibi muafiyet kişiler ya da mükellefler, istisna ise vergi konusu için kullanılmaktadır. Kamu da çalışanların tazminat ve ödeneklerinin ilgili personel yasaları ile vergi dışı bırakılması kamu ve özel kesimde aynı düzeyde brüt ücret alan personel arasında vergi yükü eşitsizliğine yol açmaktadır.

Yeni sistemde mutlaka gelir vergisi dilimleri ve muafiyet-istisnalar yeniden ele alınmalı, verginin tabana yayılması sağlanmalı ve en önemlisi kayıtdışını azaltacak şekilde hükümler getirilmeli ve istihdam üzerindeki yükler azaltılmalıdır.

En az geçim indirimi, ödeme gücüne göre vergileme ilkesini gerçekleştirmede kullanılan artan oranlılık ve ayırma ilkesi ile birlikte kullanılan üç teknikten biri olup, pek çok ülke vergi sisteminde kullanılmaktadır. Ülkemizde en az geçim indirimi sadece ücret gelirlerine uygulanmaktadır. Oysa ücret dışı gelir elde edenler de gelirlerinin bir bölümü en az geçim indirimini oluşturmakta ve bu tutarı aşan kısım vergilendirilmelidir. En az geçim indirimi sadece ücretliye değil, tüm mükellefleri kapsayacak şekilde uygulanmalıdır. Sosyal devlette asgari ücretin vergi dışı kalması gerekir.

***

Artan oranlı tarife nasıl olmalı?

Artan oranlı tarife, vergi matrahı ile vergi oranı arasında doğru yönlü ilişkinin olduğu, dolayısıyla vergi matrahı yükseldikçe vergi oranının da yükseldiği tarifedir. Bu özelliği dolayısıyla artan oranlı tarife, vergilemede adaletin gereği olan yatay adalet ile dikey adalet ilkelerini gerçekleştirir. Artan oranlılığın derecesi tarifedeki dilim sayısı, dilimlerin genişliği, uzunluk farkı, artma oranı gibi unsurlara bağlı olarak değişmektedir. Dilim sayısının artması artan oranlılığın derecesini arttırır.

2013 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.

10.700 TL'ye kadar % 15

26.000 TL'nin 10.700 TL'si için 1.605 TL, fazlası % 20

60.000 TL'nin 26.000 TL'si için 4.665 TL 

(ücret gelirlerinde 94.000 TL'nin

26.000 TL'si için 4.665 TL), fazlası % 27

60.000 TL'den fazlasının 60.000 TL'si için 13.845 TL 

(ücret gelirlerinde 94.000 TL'den fazlasının 

94.000 TL'si için 23.025 TL), fazlası % 35

Olarak belirlenmiştir.

Gelir vergisinin artan oranlı tarife yapısı her ne kadar adil bir görünüm sergilese de, küçük bir gelir artışı neticesinde bir üst gelir dilimine tabi olma durumu ve ödeme gücü olmayan mükellefler dikkate alındığında kişisel gelirler açısından olumsuz etkiler ortaya çıkarmaktadır. Kişilerin gelirleri üzerinde vergilendirmenin yükü eşit olmamakta ve tarife yapısı tersine artan oranlılığı doğurmaktadır. Kişilerin gelirleri üzerinde vergilendirmenin yükü eşit olmamakta ve tarife yapısı tersine artan oranlılığı doğurmaktadır. 

Kayserili çocuğa öğretmeni sorar; "2 kere 2 kaç eder?" diye. Çocuğun cevabı manidardır, "alırken mi hocam yoksa satarken mi?" diye. Maliye idaresi vergi düzenlemelerinde hep matematiksel bakıyor, konunun sosyolojik ve diğer yanlarını düşünmüyor, vergi indirimlerindeki indirimin vergi gelirlerinde artış da sağlayabileceğine inanmıyor. 

Vergi dilimlerinin yüzde 10'dan başlayarak beş'er puanlık dilimler halinde 15, 20, 25, 30, 35 olarak ayrılması ve her bir dilim aralığının da en az 25.000 TL olması gereklidir. 

Örneğin, 25.000 TL gelire kadar yüzde 10, 25.001-50,000 TL aralığı için yüzde 15, 50,001-75,000 aralığı için yüzde 20; 75,001-100,000 TL aralığı için yüzde 25; 100,001-125,000 TL aralığı için yüzde 30, 125,001 TL ve üzeri vergi matrahı için de yüzde 35 vergi dilimi hem daha adaletli olur, hem de vergi tabana yayılmış olur. Artık hiç kimse vergi kaçırmak istemiyor, ancak gelirinin yarısını da vergi olarak ödemek istemiyor. 

****

Vergide de Beş puanlık indirim ŞART…

SGK uygulamasında primlerin düzenli ödenmesini sağlamak, tahsilat hızını artırmak ve kayıtdışını önlemek için kullanılan önemli bir argüman beş puanlık prim indirimi olup, bu sayede sigortalı sayısında ciddi bir artış sağlandığı ve kayıtdışılık azaldığı gibi, SGK'nın tahsilat oranı da artmıştır. Vergide de benzeri düzenleme getirilerek beş puanlık indirim uygulanmak amacıyla hem tahsilat artırılabilir, hem vergi yükü hafifletilmiş olur ve hem de düzenli vergi ödeyen vatandaşlar mağdur edilmemiş olur.

Dr. Resul KURT -  Star 

--

AŞAĞIDAKİ KONU BAŞLIKLARI İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:

1. Şirketimi satarak hiç vergi ödememenin yolu var mı?
2. Vergi incelemesi sonucu kesilen vergi cezaları nasıl siliniyor?
3. Emekli olduğum için bana vergi çıkmaz mı?
4. Evini home ofis olarak kullananlar vergi indiriminden nasıl yararlanabilirler?
5. Vergi dairesinden mükellefiyet kaydını gösteren belge nasıl alınır?
6. Kira ve faiz geliri olan ev kadınının emlak vergisi durumu nedir?
7. Arazimde kaymaya neden olan şirketten zarar ziyan bedeli aldım bu paranın vergisi var mı?
8. Evde 4-5 yaşlarında üç çocuğa bakıyorum aldığım ücret nedeniyle gelir vergisi ödemem gerekir mi?
9. Kendi adıma kayıtlı olmayan cep telefonunun faturalarını gider yazıp KDV'sini vergiden düşebilir miyim?
10. Kıyafete çok param gidiyor kıyafet harcamalarımı vergiden düşebilir miyim?
11. 13 metre boyunda teknesiyle balık tutup satan bir emekliyim benim ve işçilerin vergi durumları nedir?
12. Medyumluk yapıyor ve iyi de para kazanıyorum bu işin vergisi var mı?
13. Değişik motif, desen veya resimleri; hint kınası, alman taşı, oksijenli su ve fırça kullanarak geçici dövme işi yapıyorum vergiye tabi olmam gerekiyor mu?
14. Kukla yapımı ve oynatılması faaliyeti ile uğraşıyorum vergi dışı kalmak için ne yapmalıyım?
15. 1987 yılından beri vergi mükellefiyim Bağ-Kura borçlanarak 1987-2013 yıllları arasını hizmet süresine saydırabilir miyim?
16. Kadın ve erkek hamamı işletiyorum bahşiş karşılığı çalışan tellak ve masörlerin durumunu maliyeci gelir sorarsa başım ağrır mı?
17. Bir evi olan engelli vatandaşın emlak vergisi ödemesi gerekiyor mu?
18. Ortak 2 dairem var emekli olduğum halde emlak vergisi ödeyecek miyim?
19. Kira geliri için beyanname verirken götürü gider veya gerçek gider usulünden hangisi seçmek avantajlıdır?
20. Yurtdışında yaşayan bir emekliyim kira geliri beyanını Türkiye'ye gitmeden internetten halledebilir miyim?
21. KOBİ Proje Destek Programı ve Başvuru Formları
22. KOSGEB Tematik Proje Destek Programı ve başvuru formları
23. KOSGEB İşbirliği Güçbirliği Destek Programı ve başvuru formları
24. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı ve başvuru formları
25. KOSGEB Genel Destek Programı ve başvuru formları
26. KOSGEB Girişimcilik Destek Programı ve başvuru formları
27. KOSGEB Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı ve başvuru formları
28. KOSGEB Laboratuvar Hizmetleri
29. KOSGEB KOBİ Kredi Faiz Destekleri
30. TSEK Markası nedir?
31. TSEK Belgelendirmesi Hangi Ürünlerde Yapılır?
32. TSEK Belgesinin Yararları Nelerdir?
33. TSE Kritere Uygunluk Belgelendirmesi nasıl yapılır?
34. TSE Kritere Uygunluk Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
35. CCA- NTR Belgesi nedir?
36. CCA-NTR Belgesinin Yararları
37. CCA-NTR Belgelendirmesi nasıl yapılır?
38. CCA-NTR Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
39. CCA-NTR Belgesi ürünler üzerinde nasıl kullanılır?
40. Girişimcilere KOSGEB desteği
41. KOSGEB Tematik Proje Destek Programı nedir ve nasıl başvurulur?
42. 250.000 TL Geri Ödemesiz KOSGEB İşbirliği Güçbirliği Destek Programı
43. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı
44. KOSGEB Genel Destek Programı
45. Girişimcilik Destek Programı nedir ve kimler yararlanabilir?
46. KOSGEB Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı
47. KOSGEB Kredi Faiz Desteği nedir?
48. TSE-HAR belgesi nedir?
49. TSE-HAR Belgesinin yararları Nelerdir?
50. TSE-HAR Belgelendirmesi nasıl yapılır?
51. TSE-HAR Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
52. TSE-HAR Markası ürünler üzerinde nasıl kullanılır?
53. CE İşareti nedir?
54. HANGİ ÜRÜNLER CE İŞARETİ TAŞIMALIDIR?
55. ' CE '' İŞARETİ İLİŞTİRME İŞLEMLERİ
56. CE İŞARETİNİN USULSÜZ KULLANIMI
57. YENİ YAKLAŞIM VE MODÜLER SİSTEM
58. CE İşareti Uygunluk Teyit Sistemleri
59. CE İŞARETİ UYGUNLUK DEĞERLENDİRME MODÜLLERİ
60. CE İŞARETİ VE TSE BELGESİ
61. CE İŞARETİNİN KALİTE YÖNETİM İSTEMLERİYLE İLİŞKİSİ NEDİR?
62. KOBİ Proje Destek Programına nasıl başvurabilirsiniz?
63. KOSGEB Tematik Proje Destek Programı
64. KOBİ'ler için İşbirliği Güçbirliği Destek Programı
65. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı
66. KOSGEB Genel Destek Programı
67. 100.000 lira hibe kredi!
68. KOSGEB Girişimcilik Destek Programı başvuru koşulları
69. KOSGEB Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı
70. TSE Ürün Belgelendirme
71. KOBİ Kredi Faiz Destekleri
72. ENEC MARKASI NEDİR VE NASIL ALINIR?
73. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı
74. Εx Kalite Uygunluk Belgesi ve εx Markası nedir?
75. Ex Kalite Uygunluk Belgesinin Yararları
76. Ex Kalite Uygunluk Belgelendirmesi nasıl yapılır?
77. Ex Kalite Uygunluk Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
78. CB Deney Belgesi nedir?
79. CB Belgesinin Yararları Nelerdir?
80. CB Belgelendirmesi nasıl yapılır?
81. CB Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
82. CB Belgesi ürünler üzerinde nasıl kullanılır?
83. TSE Belgesi Nedir?
84. TSE Belgesinin Yararları Nelerdir?
85. Türk Standardlarına Uygunluk Belgelendirmesi nasıl yapılır?
86. Türk Standardlarına Uygunluk Belgesinin devamlılığı nasıl sağlanır?
87. Mobbing Nedir?
88. Mobbing Nasıl Ortaya Çıkar?
89. Mobbing Mahkeme ve Yargıtay Kararları
90. Mobbing hakkındaki sorulara cevaplar
91. Mobbing mağdurlarının hakları nelerdir?
92. Mobbing'in çalışanlar üzerindeki etkileri nelerdir?
93. Mobbing olayı neden bu kadar yaygınlaştı?
94. Mobbing mağdurlarının ortak özellikleri nedir?
95. Mobbing tarifi
96. Kişiler neden mobbing yapıyor olabilir?
97. Türk çalışma hayatında Mobbing
98. Şeytan ve Mobbing
99. Duygusal tacize uğrayan kişi ne şekilde etkilenir?
100. İşyerinde mobbinge uğrayan kişiler neler yapılabilir?
101. En çok hangi yaşlarda ve meslek gruplarında mobbing ile karşılaşılıyor?
102. Mobbing ile Mücadele Derneği
103. İş Hayatımızda Mobbing
104. Nedir Bu Mobbing?
105. Sağlık çalışanları ve mobbing
106. İş hayatında herkes mobbinge uğrar ve mobbing yapar yanılgısı
107. Geçmişe dönük Bağ-Kur borçlanması yapılabilir mi?
108. 9000 Günden Erkeklerin Bağ-kur Tam Emeklilik Şartları
109. Bağ-kur'da askerlik borçlanması yaparak erken emeklilik
110. 7200 Günden Kadınların Bağ-kur Tam Emeklilik Şartları
111. Bağ-Kur prim borçlarımı ödeyecek gücüm yok bu durumda emekli olmak için ne yapabilirim?
112. Bağ-kur'dan SSK'ya geçerek nasıl emekli olabilirim?
113. Bağ-Kur'dan veya sigortadan ne zaman emekli olabilirim?
114. Bağ-kur yaştan kısmi emeklilik şartları
115. 5400 günden Kadınların Bağ-Kur yaştan emeklilik şartları
116. Engelli Çalışanların SSK ve Bağ-kur Emeklilik Şartları
117. Erkek ve Kadın Sigortalılar için SSK Emeklilik Şartları
118. SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına af yasası çıktı mı?
119. 1994 yılı itibariyle kesintisiz Bağ-Kur ödüyorum ne zaman emekli olabilirim?
120. Bağ-Kur'lu oğlumu kaybettim acaba oğlumun dosyasından bana maaş bağlanır mı?
121. 2007 yılından itibaren Bağ-kur ödüyorum ne zaman emekli olabilirim?
122. 1988 yılından beri kesintisiz Bağ-kur primi ödemeye devam ediyorum ne zaman emekli olabilirim?
123. Bağ-kur'dan SSK'ya geçiş yaptırdığı takdirde babam ne zaman emekli olur?
124. Annem 2000 yılında Bağ-Kurlu oldu en erken nasıl emekli olabilir?
125. isteğe bağlı Bağ-Kur sigortası yatırırsam ne zaman emekli olabilirim?