Gayrimenkul satışından doğan kazancın vergilendirilmesi hk.

2011'de gayrimenkul sattıysanız beyanname vermeniz gerekebilir

2011 yılında gayrimenkul (ev, işyeri, arsa, arazi) sattıysanız ve bu gayrimenkulü 1 Ocak 2007 tarihinden sonra satın aldıysanız, beyanname vermeniz ve vergi ödemeniz söz konusu olabilir.


1 Ocak 2007'den sonra edinilen gayrimenkullerin beş yıl içinde elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar değer artış kazancı sayılıyor. Elde edilen kazanç tutarına göre de kazancın beyan edilip, vergi ödenmesi gerekiyor.

1 Ocak 2007'den önce edinilen gayrimenkullerde elde bulundurma süresi dört yıldı. Dört yıllık süre en son 2010 yılı sonunda doldu. Bu nedenle de 1 Ocak 2007'den önce edinilip de 2011 yılında satılan gayrimenkul için değer artış kazancı hesaplanması ve vergi ödenmesi söz konusu değil.

Gayrimenkul satışından doğan kazancın vergilendirilmesi için;
l Satılan gayrimenkulün, bir bedel karşılığında edinilmiş olması,
l Edinme tarihiden itibaren 5 yıl içinde satılmış olması,
l Elde dilen kazancın 8 bin TL'lik istisna tutarını aşması gerekiyor.

KAZANÇ NASIL HESAPLANACAK?
2011 yılında satılan gayrimenkulün değer artış kazancı hesaplanırken:

l Önce iktisap (edinme) bedeli, satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere Üretici Fiyat Endeksindeki (ÜFE) artış oranında artırılacak. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
l Endekslenmiş edinme bedeli ile satış dolayısıyla yapılan masraflar, satış bedelinden çıkarılacak.
l Ortaya çıkan kazançtan 2011 yılı için belirlenen 8 bin TL istisna düşülecek.
l Kalan kısım değer artış kazancı olarak yüzde 15'ten başlayan gelir vergisi tarifesine göre vergilendirilecek.
Satış kazancı, 26 Mart 2012 günü mesai bitimine kadar beyan edilecek. Hesaplanan vergi Mart ve Temmuz 2012 aylarında iki taksit halinde ödenecek.

BİR ÖRNEK
Ahmet Bey, 15 Haziran 2008'de 200 bin liraya satın aldığı daireyi, beş yıl dolmadan 25 Kasım 2011'de 300 bin liraya satmış, satış bedeli üzerinden binde 16,5 oranında (4.950 lira) tapu harcı ödemiş olsun.
Önce, ÜFE Mayıs 2008 endeksi (163,93) ve Ekim 2011 endeksi (200,94) baz alınarak ÜFE artış oranı bulunacak.
Buna göre, endekslemede esas alınacak oran;
(200,94-163,93)/163,93= 0,2258
Değer artış kazancının safi tutarının hesaplanmasında esas alınacak, gayrimenkulün endekslenmiş iktisap bedeli;
(1+0,2258)x200.000= 245.160 TL
Safi kazanç ise; 300.000-(245.160+4.950)= 49.890 TL olacaktır.
Bu tutar, 2011 yılı istisna tutarı olan 8.000 TL'yi aştığı için beyan edilecek ve istisna tutarını aşan kısım (41.890 TL) üzerinden vergi ödenecek.

Değer artış kazancı hesabında esas alınacak değer
Değer artışı kazancının (gayrimenkul satış kazancının) matrahının hesabında gerçek satış bedelinin dikkate alınması gerekiyor. Buna göre, gayrimenkulün satış bedelinin tapu harcının matrahını oluşturan emlak vergisi tarhına esas bedelden daha düşük veya yüksek olduğu durumlarda, satışa ilişkin tapu harç matrahının değil, gerçek satış bedelinin dikkate alınması gerekiyor.

Metin TAŞ & Sezgin ÖZCAN - AKŞAM