Basın işinde çalışanlardan alınan yıpranma uygulamasının tekrar geri getirilme ihtimali hk.

Gazeteciden alınan yıpranma uygulaması tekrar getirilirse erken emekli olabilirsiniz

Soru:1)1 Ocak 1970 doğumluyum. 1 Mart 1992 tarihinde 212 kadrosuyla göreve başladım. Halen de 212 yasası üzerinden çalışıyorum. Ancak ben bu işe 1986 yılında başladım. 1986 Yılında gazetede çıkan haberlerime ait kupürler ve basın kartımda bulunuyor. Ayrıca bana şahitlik edecek kişilerde bulunuyor. 1987 yılında ise Güneş gazetesine geçip burada 4 yıl çalıştıktan sonra, şimdi çalıştığım kuruma tekrar geri döndüm ve 1992'de kadrolu olarak işe başladım. 212 kadrosu üzerinden 1992 yılından beri primlerim aralıksız yatırılıyor.
Yaklaşık 7 bin günüm bulunuyor. Geçmişe dönük yani 1986 yılına dönük hizmet tespit davası açmam mümkün mü?
2)Hizmet tespit davası açıp sigorta girişimi 1986 yılına çekersem, ne zaman emekli olabilirim?
3)Hizmet tespit davası açamazsam 1 Mart 1992 tarihindeki girişim dikkate alındığında ne zaman emekli olabilirim?
4)Son olarak ta CHP Milletvekili Oktay Ekşi'nin 212 yasayla ilgili yasa teklifi var. Her 360 güne 90 gün yıpranma payı eklenmesiyle ilgili. Sayın Ekşi'nin bu teklifi yasalaşırsa benim emekliliğime nasıl yansır? Daha erken emekli olmama vesile olabilir mi?

Ahmet KANAT

Cevap:1) İşveren 1986 da işe girişinizi kuruma bildirse ve çalışma sürelerinizi bildirmeseydi, bugün hizmet tespit davası açar ve davayı kazanarak, başlangıç tarihinizi 1986 ya çekebilirdiniz. Girişiniz bildirilmediği için, 1987 de işten ayrıldığınızı tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açmanız gerekiyordu. 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtiğinden normalde dava ile kazanım elde edemezsiniz. Ancak, işyerinde işten ayrıldığınız tarih ile aynı işyerinde ikinci defa çalışmaya başladığınız tarih arasında 5 yıl yoksa, hizmet tespit davası açarak çalışmanızı belge veya şahitlerle mahkemede kanıtlamanız halinde, çalışma sürelerinizi yargı yoluyla kazanabileceğinizi düşünüyoruz. Fakat, ilk girişinizin üstünden 5 yıldan fazla süre geçtiğinden zamanaşımı iddiasında bulunmakta mümkün. Bu hukuki bir durum. Burada mahkemenin dediği olur. Sonuç ne olursa olsun yargı yolu denebilir.

2)Hizmet tespit davası açarak bir gün kazansanız bile, başlangıcınız 1986 yılına gider. Başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1986 ve öncesi bir tarihse, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Basın işinde yıpranmanın kaldırıldığı 1 Ekim 2008 tarihinde kadar olan 5860 gün prim ödemenizle, yaklaşık 1440 gün(4 yıl) itibari hizmet süresi kazanırsınız. İtibari hizmet süresi, emekli olmak için aranan yaş haddinden düştüğünden, yaş şartınız 49 dan 45 e düşer ve bundan sonra prim ödemeseniz de, 45 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.

3)1992 deki başlangıcınız 23 Kasım 1992 ve önceki bir tarihse, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartların tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz.

4)Gerçekçi olmak gerekirse, muhalefet milletvekillerinin değil, iktidar milletvekillerinin kanun teklifleri, dikkate alınarak yasalaşıyor. Siyasi otorite isterde, basın işinde çalışanlara yürürlükten kaldırılan şekliyle yıpranma uygulamasını tekrar getirirse, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ödeyeceğiniz primin ¼ ü kadar itibari hizmet süresi kazanırsınız. Ve kazandığınız süre yaş haddinizden düşer. Dolayısıyla erken emekli olmanıza katkı sağlar.

Ekrem SARISU - Posta