Anayasa Mahkemesi emekli olma şartları değiştirilebilir diyor
Soru: 15 Ekim 1976 doğumluyum. 1 Ekim 1990 tarihinde, ticaret meslek lisesinde okurken staj yaptığımda sigorta numaramı aldım. 1 Temmuz 1992 tarihinden itibaren normal sigortam bu güne kadar askerlik hariç aralıksız devam etti. Şu an 6000 gün sigortam var. Sorularım şunlar:
1) Stajyerken alınan numara o tarihten geçerli mi?
2) Ne zaman emekli olurum?
3) Devlet nezdinde verilen hak geri alınmaz diye bir kural vardır. O zaman bana verilen hak sigortalılık yaşına bakmasızın 25 yıl 5000 gündü. Devlete hakkımı istiyorum diyebilir miyim?
Halit ERBİL
Cevap:1)Staj sigortasında, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına(malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Staj sigortasında kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenerek kişinin hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri sigortalanmış olur. Bu dönemde verilen sigorta sicil numarasının emekli olana kadar kullanılması, sizde olduğu gibi sigortalılarda başlangıç yanılgısına yol açmaktadır. Başlangıç tarihi olarak, adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen 1 Temmuz 1992 tarihi dikkate alınacaktır.
2)Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 15 Ekim 2029 da emekli olabilirsiniz.
3) Ortada Devletin verdiği hakkı aldığı bir durum yok. Şayet 1986 da malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına bir gün dahi prim ödemiş olsaydınız, emekli olmak için, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olurdunuz. Düşündüğünüz gibi, Devlete hakkımı istiyorum diye dava açan ve olayı Anayasa Mahkemesine kadar taşıyanlara, Anayasa Mahkemesi, Sosyal Güvenlikte kazanılmış hak yoktur. Beklenen hak vardır. Beklenen hakta değiştirilebilir diyerek, emekli olma şartlarında yapılan değişikliklerin Anayasaya uygun olduğunu onayladı.
Sonuç olarak, dava yoluyla bir hak elde edemeyeceğiniz kanısındayız.
Ekrem SARISU - POSTA